Şaşılık, gözlerin aynı hedefe odaklanmakta güçlük çekmesi ve farklı yönlere bakmasıdır. Bu sağlık sorunu, bir gözün normal görüşünden sapması sonucu meydana gelir. Saşılık tedavisi, gözlerin hedefe birlikte odaklanmasını ve uyumlu bir görüntü oluşturmasını sağlamayı amaçlar.
Şaşılık, gözlerin aynı hedefe bakamayarak farklı yönlere doğru hareket etmesi durumudur. Bu durum, göz kaslarının dengesiz çalışması sonucu oluşur ve 'strabismus' olarak da adlandırılır. Şaşılık, çoğunlukla çocuklarda ve yetişkinlerde de görülür. Tek gözde veya her iki gözde de olabilir ve gözlerin dışa, içe, yukarı veya aşağı yönde kayması şeklinde hissedilebilir.
Strabismus hastalığının nedenleri arasında göz kaslarının zayıf olması, sinir sistemi bozuklukları, gözlerin farklı şekillerde büyümesi ve diğer bazı tıbbi durumlar yer alır. Şaşılık, erken teşhis ve tedavi ile düzeltilebilir, ancak tedavi edilmediği takdirde, görme kaybına neden olabilir.
Şaşılığı olan bireylerde aynı hedefe bakma durumunun güçleşmesi ve gözlerin farklı yönlere doğru hareket etmesi durumu gözlemlenir. Bu durumda gözlerin kayması en yaygın belirtidir. Kayma, bir gözün diğer göze göre daha yukarıda, aşağıda, içeri veya dışarıda olması şeklinde gözlemlenebilir. Bazen belirgin olmayabilir ve sadece ciddi vakalarda fark edilebilir. Şaşılıkta, çift görme (diplopi) de yaygın bir belirtidir. İki gözün ayrı ayrı farklı noktalara odaklanması nedeniyle görüntü iki ayrı görüntü olarak algılanır ve kişi çift görür.
Şaşılık; baş ağrısı, göz yorgunluğu ya da göz ağrısı, bulanık görme, gözlerin odaklanma sorunu, zor okuma veya okuduğunu anlamama, baş dönmesi veya mide bulantısı gibi belirtilere de neden olabilir. Çocuklar, özellikle de bebekler, bu belirtileri ifade etmede zorlanabilirler. Gözlerindeki kayma hali, genellikle göz teması kuramamak veya göz temasını sürdürmekte zorlanmak gibi diğer belirtilerle birlikte ortaya çıkar. Bu nedenle doktor kontrollerinin aksatılmaması ve şaşılığın erken teşhis edilmesi önemlidir.
Yetişkinlerde şaşılık; daha sık baş ağrısı, göz yorgunluğu ve çift görme gibi semptomlarla kendini gösterebilir. Şaşılık tedavi edilmediği takdirde, göz bozukluğuna ve hatta körlüğe neden olabilir, bu nedenle herhangi bir şaşılık belirtisi varsa bir göz doktoruna başvurmak önemlidir.
Şaşılık tedavisi; rahatsızlığın nedenine, hastanın yaşına ve şaşılığın ciddiyetine bağlı olarak değişebilir. Tedavinin hedefi, gözlerin aynı noktaya bakmasını sağlamaktır. Birden fazla şaşılık tedavisi yöntemi vardır.
Şaşılık tedavisi, erken teşhis ve doğru yöntemlerin tercih edilmesi ile başarı sağlayabilir. Tedavi planı, uzman bir göz doktoru tarafından belirlenir ve hasta takip edilerek tedavinin etkinliği değerlendirilir.
Şaşılık tedavisi sonrası iyileşme sürecinde, bazı önerilere uyulması tedavinin başarısını artırabilir ve olası komplikasyonları önleyebilir.
► Tedavi Planına Uygun İlaç Kullanımı: Göz doktorunun önerdiği ilaçlar doğru şekilde kullanılmalıdır. Doğru ilaç kullanımı, tedavinin başarısını etkileyebilir.
► Gözlük veya Kontakt Lens Kullanımı: Gözlük veya kontakt lens kullanımının önerildiği durumlarda, doktorun önerilerine uygun olarak kullanılmalıdır.
► İstirahat ve Beslenme: Tedavinin ardından, vücudun iyileşmesine yardımcı olmak için yeterli istirahat ve sağlıklı beslenme önemlidir.
► Egzersiz ve aktivite: Tedavi sonrası doktorun önerdiği egzersizleri yapmak ve aşırı aktiviteden kaçınmak gereklidir.
► Kontroller: Doktorun önerdiği periyodik kontroller, tedavinin etkinliğinin değerlendirilmesine yardımcı olur. Kontrollerde doktorun önerilerine uyulmalıdır.
► Risk Faktörlerinden Kaçınmak: Göz yaralanmaları ve enfeksiyonlardan kaçınmak tedavinin başarısını artırır.
► Sıcak Kompresler: Tedavi sonrası gözlerde şişlik ve hassasiyet olabilir. Doktorun önerdiği şekilde sıcak kompres uygulanması, bu belirtilerin azaltılmasına yardımcı olabilir.
Şaşılık tedavisi sonrası iyileşme sürecinde, doktorun önerilerine uyulması ve uygun bakımın sağlanması önemlidir. Bu şekilde tedavinin başarısı artırılabilir ve olası komplikasyonlar önlenebilir.
Şaşılık tedavisi; iki gözün doğru bir şekilde hizalanmasına ve bu sayede beynin iki gözden gelen görüntüleri birleştirerek tek bir net görüntü oluşturmasına yardımcı olur. Çeşitli tedavi yöntemleri, gözler arasındaki koordinasyonu geliştirir. Bu, gözlerin daha iyi bir şekilde çalışmasına yardımcı olur.
Strabismus tedavisi, çocukların ve yetişkinlerin okuma becerilerini geliştirir. Çünkü okurken, iki gözün de aynı hizada olması gereklidir. İyi estetik görünümü mümkün kılan şaşılık tedavisi, özgüveni artmasını sağlar. Çünkü şaşılık problemi, özellikle çocuklarda, psikolojik problemlere sebep olabilir. Strabismus tedavisiyle birlikte görme problemlerini düzeltmenin yanı sıra kişinin yaşam kalitesini yükselir.
Pek çok sağlık sigortası şaşılık tedavisinin maliyetini karşılamaktadır. Ancak sağlık sigortası planınızın ayrıntılarını incelemeniz gerekmektedir. Bazı planlar sadece cerrahi tedaviyi kapsayabilirken, diğerleri oklüziv tedavi, gözlükler veya kontakt lensler gibi diğer tedavi yöntemlerini de kapsayabilir.
Gözlükler veya kontakt lensler, bazı şaşılık tiplerinde etkili bir tedavi yöntemi olabilir. Bu tür tedaviler, gözlerin odak noktasını değiştirerek şaşılık görüntüsünü azaltabilir veya ortadan kaldırabilir. Prizmatik lensler de şaşılık tedavisinde kullanılır ve çarpıklık açısını düzeltmek için yararlıdır.
Cerrahi müdahale, şaşılığın derecesine, nedenine ve hastanın yaşına bağlı olarak gereklidir. Şaşılığın belirgin olduğu ve gözler arasındaki farkın büyük olduğu durumlarda, cerrahi müdahale genellikle daha iyi sonuçlar verir.